Faez Ehya فائز احیا
تاریخچه اکتشاف معدن در ایران وجهان
سرزمین ما ایران به لحاظ داشتن پوسته‌ای ناهمگن و تأثیر حوادث مختلف زمین‌شناسی در شکل‌گیری آن، ازنظر مواد معدنی، سرشار است چراکه تقریباً از تمامی مواد معدنی دنیا برخوردار است.
اکتشاف معدن ایران به طریق علمی از ۱۳۱۸ شمسی آغاز گردید.
معادن مهم کشور عبارت‌اند از: معادن زغال‌سنگ، نیکل، کبالت، نقره، گوگرد و اورانیوم
ارتباط مواد معدنی با رفاه و آسایش بشر آن‌چنان قدمتی دارد که محققان اعصار فرهنگی بشر را بر اساس مواد معدنی تقسیم‌بندی کرده‌اند (این اعصار به ترتیب عبارت‌اند از: عصر حجر تا ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد، عصر برنز از ۴۰۰۰ تا ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد، عصر آهن از ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد تا ۱۷۸۰ میلادی، عصر فولاد از سال ۱۷۸۰ میلادی تا ۱۹۴۵ میلادی و عصر اتم از سال ۱۹۴۵ میلادی)
در بسیاری از مراحل بارز در تاریخ بشری (ازجمله سفر مارکوپولو به چین، کشف دنیای جدید توسط کلمب، هجوم جویندگان طلا به سرزمین‌های کالیفرنیا، آفریقای جنوبی، استرالیا آلاسکای کانادا) دست‌یابی به مواد معدنی به‌عنوان هدف و مشوق اولیه مطرح بوده است.
معدنکاری به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین فعالیت‌های بشر دارای تاریخچه‌ای طولانی است. ابزارهای آتشزنه (سنگ چخماق) به همراه اجساد انسان‌های دوران پارینه‌سنگی نشان می‌دهند که بشر در حدود ۴۵۰۰۰۰ سال قبل معدنکاری را شروع کرده است. اولین کارهای معدنی به‌صورت ترانشِ و حفره‌های روباز بوده است. بعدها بشر روش‌های زیرزمینی را برای استخراج مواد معدنی به کاربرد. با شروع عصر حجر با حفر فضاهایی به ارتفاع ۶/۰ تا ۹/۰ متر و عمق بیش از ۹ متر استخراج زیرزمینی را شروع کرد. ابزاری که برای این حفاری‌ها به کار می‌رفت، کلنگ‌هایی بود که با استفاده از سنگ‌های آتشزنه ساخته می‌شد.
قدیمی‌ترین معدن زیرزمینی شناخته‌شده، یک معدن هماتیت در کشور سوئیس بوده که متعلق به عصر حجر است و اعتقاد بر این است که ۴۰۰۰۰ سال سن داشته باشد.
معدن کاران قدیمی برای کنترل زمین، تهویه، بالابری، روشنایی و کندن سنگ‌ها از روش‌های ابتدایی استفاده می‌کرده‌اند. بر اساس اطلاعات موجود اولین کارهای معدنی توسط مصریان برای استخراج فیروزه در صحرای سینا در حدود ۳۴۰۰ سال قبل از میلاد انجام‌شده است.
تحقیقات تاریخی نشان داده است که در حدود ۳۵۰۰ سال قبل از میلاد، نقره توسط بابلی‌ها استخراج می‌شده است و به‌عنوان واحد پول به کار می‌رفته است. در زمان قدیم عمده طلا از نوبیا واقع در جنوب سودان استخراج می‌شده است. برای استخراج طلا، چاه‌های کوچکی حفر و سپس مخلوط طلا و شن به‌وسیله سینی‌های چدنی و به روش شستشو از هم جدا می‌شده است. به نظر می‌رسد که کار استخراج معادن طلا از حدود ۴۰۰۰ سال قبل در این منطقه شروع‌شده باشد
اولین آهنی که در صنعت به‌کاررفته است از نوع سنگ‌های آسمانی بوده و با توجه به نادر بودن این سنگ‌ها، احتمالاً قیمت آهن اولیه از طلا نیز گران‌تر بوده است. با توجه به مشاهده آثار سرب در خرابه‌های تِروی که متعلق به ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح است، می‌توان گفت که این فلز نیز از زمان‌های خیلی قدیم استخراج می‌شده است.
در ابتدا بشر از فلزات به شکل طبیعی استفاده می‌کرد با شروع عصر برنز و آهن، بشر ذوب را کشف کرد و تبدیل مواد معدنی به فلزات را فراگرفت. فن خرد کردن سنگ‌ها سابقه بسیار طولانی دارد و در زمان‌های مختلف روش‌های گوناگونی برای این منظور به کار می‌رفته است.
بشر ابتدا با استفاده از استخوان، چوب و سنگ، ماده معدنی را از دل زمین استخراج می‌کرد. این روش کارایی چندانی برای سنگ‌های سخت نداشت مگر آن‌که شکافی در سنگ وجود داشته باشد و یا درزه‌هایی در آن ایجاد شود و با گوه گذاری در سنگ بتوان آن را جدا کرده است.
با کشف روش آتش‌افروزی معدن کاران با افروختن آتش فراوان، سنگ‌ها را داغ می‌کردند و پس از آن‌که سنگ‌ها به‌اندازه کافی گرم می‌شدند، به‌طور ناگهانی آب بر روی آن‌ها می‌ریختند. سرد شدن ناگهانی سنگ‌ها باعث ایجاد شکاف‌های متعدد در سنگ‌ها می‌شد و در مرحله بعد به کمک دیلم، قطعات خردشده سنگ را از هم جدا می‌کردند این روش در بسیاری از معادن قدیمی به کار می‌رفته است و در آن زمان، هر معدن به میزان زیادی سوخت برای آتش‌افروزی نیاز داشت.
بعدها در مصر باستان روش حفر به‌وسیله گوه برای استخراج سنگ‌های لازم برای ساختن اهرام ثلاثه به کار رفت. در این روش ابتدا به‌وسیله قلم و چکش تعدادی چال در سنگ حفر و سپس داخل آن گوه‌های چوبی خشک فرومی‌کردند. هنگامی‌که به تعداد کافی چال پرشده آماده می‌شد، روی گوه‌های چوبی آب می‌ریخته و آن‌ها را مرطوب می‌کرده‌اند. در اثر رطوبت حجم چوب‌ها زیاد می‌شده و فشار ناشی از این ازدیاد حجم به‌قدری زیاد بوده که باعث خرد شدن قطعات عظیم سنگ می‌شده است.
ادامه دارد …
نوشته کاربرد سنجش از راه دور در اکتشاف معدن، تاریخچه اکتشاف معدن در ایران وجهان (بخش سوم) اولین بار در فـــائـــز پدیدار شد.
from WordPress http://ift.tt/2iQTDAN
via IFTTT
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر